Onderzoekers hebben aangetoond dat subklinische ziekte, gedetecteerd met beeldvorming, de sterfte voorspelt. Uit hun bevindingen blijkt dat de plaquebelasting, zichtbaar op een 3D vasculaire echografie en calcium in de kransslagaders gemeten met een CT-scan, betere voorspellers zijn van sterfte dan traditionele risicofactoren.
Dit onderzoek onderstreept niet alleen het belang van vroege opsporing, maar heeft ook klinische implicaties, aldus dr. Valentin Fuster, president van het Mount Sinai Fuster Heart Hospital in New York. “Dit gaat het speelveld veranderen,” zegt hij. “Wat ik verwacht is dat we mensen met risicofactoren al vanaf hun 30e met beeldvorming gaan evalueren. Vandaag de dag doen we dat pas vanaf hun 50e volgens de klinische richtlijnen.”
Fuster en zijn team ontwikkelden een 3D vasculaire echografie om de plaquebelasting te meten en gebruikten dit in een prospectieve cohortstudie, bekend als BioImage. Ze onderzochten 6.102 patiënten in Chicago, Illinois en Fort Lauderdale, Florida, met behulp van 3D echografie van de halsslagader en een andere beproefde techniek: de calciumscore van de kransslagaders met een CT-scan.
Deelnemers vertoonden geen cardiovasculaire symptomen, maar hun plaquebelasting en calciumscore aan het begin van de studie waren significant geassocieerd met sterfte tijdens de 15 jaar van follow-up, zelfs na correctie voor risicofactoren en medicatie. De resultaten zijn gepubliceerd in het Journal of the American College of Cardiology.
“Er is nu geen twijfel meer dat subklinische ziekte op beeldvorming de sterfte voorspelt,” aldus Fuster.
Het Vroegtijdig Voorspellen van Risico
De studie toonde ook aan dat het risico op sterfte toeneemt wanneer de plaquebelasting in de halsslagader in de loop van de tijd toeneemt. Zowel de plaquebelasting gemeten met 3D vasculaire echografie als calciumscore op CT bleken betere voorspellers van sterfte te zijn dan traditionele risicofactoren.
Dr. David Maron, een preventief cardioloog aan de Stanford University School of Medicine, noemt deze bevinding “zeer belangrijk”. “De aanwezigheid van atherosclerose is cruciale informatie om de intensiteit van therapie te bepalen en om zowel patiënten als clinici te motiveren om het te behandelen,” zegt Maron.
3D Vasculaire Echografie versus Calciumscore van de Kranslagaders
Hoewel beide beeldvormingstechnieken betere voorspellers van sterfte zijn dan alleen cardiovasculaire risicofactoren, heeft elk zijn voordelen:
Voor de calciumscore van de kransslagader is er “een grote hoeveelheid literatuur die de associatie met cardiovasculaire gebeurtenissen aantoont, er is een gestandaardiseerd scoresysteem, en de beschikbaarheid van CT-scanners is wijdverspreid,” aldus Maron. Echter, de Agatston-score kan paradoxaal genoeg toenemen na agressieve verlaging van het LDL-cholesterol. “Als er eenmaal calcium in de kransslagader aanwezig is, wordt het moeilijk om een herhaalscan te interpreteren, omdat we niet weten of een toename van de score te wijten is aan progressie of aan een hogere dichtheid van het calcium, wat juist een teken van genezing kan zijn,” zegt Maron.
Vasculaire echografie vermijdt dit probleem en kan ook vroege, niet-verkalkte plaques opsporen en hun progressie volgen voordat ze zichtbaar worden op een CT-scan. Bovendien draagt echografie niet bij aan de cumulatieve stralingsdosis, zoals CT-scans dat wel doen, aldus Fuster.
Toenemende Plaquebelasting Verhoogt Risico
Het vinden van enige mate van atherosclerose betekent een verhoogd sterfterisico, maar een grotere plaquebelasting verhoogt dat risico nog verder, aldus Fuster. Progressie van atherosclerose verhoogt het risico zelfs nog meer. In een deelonderzoek van 732 patiënten met een mediaan van 8,9 jaar tussen hun eerste en tweede scan, hadden degenen met progressie een hoger risico op sterfte dan degenen met regressie of geen atherosclerose.
“Progressie is veel betekenisvoller in het voorspellen van mortaliteit dan alleen het hebben van atherosclerose,” stelt Fuster.
Volgens Maron benadrukt dit “de twee grote voordelen van niet-invasieve beeldvorming van atherosclerose.” Het detecteert niet alleen de aanwezigheid van atherosclerose, maar kan ook de belasting en eventuele verkalking karakteriseren. Bovendien stelt het artsen in staat om de respons op interventies zoals leefstijlveranderingen en medicamenteuze behandeling te monitoren. “Seriële beeldvorming van plaquebelasting zal echt de behandeling van atherosclerose verbeteren,” zegt Maron. “Als we ontdekken dat iemand snel achteruitgaat, kunnen we de therapie intensiveren.”
Volgens Maron bieden de resultaten van de beeldvorming ook de nodige motivatie voor zowel clinici als patiënten om actie te ondernemen en zo sterfgevallen door atherosclerose te voorkomen.
In Mediport Medical Center bieden we Cardio CT-scans en calciumscore aan zonder wachttijden, zodat u snel en efficiënt inzicht krijgt in uw cardiovasculaire gezondheid. Aarzel niet om een afspraak te maken bij één van onze cardiologen voor meer info.
Source; Fuster, V, Carcia-Alvarez, A, Devesa, A. et al. Influence of Subclinical Atherosclerosis Burden and Progression on Mortality. JACC. 2024 Oct, 84 (15) 1391-1403.
