Slagaderverkalking: Wat is het?
Slagaderverkalking, ook wel bekend als atherosclerose, is een aandoening waarbij de slagaders verstopt raken door een opeenhoping van vetachtige stoffen, cholesterol, en andere stoffen in de wanden van de slagaders. Deze ophoping, plaque genoemd, kan de bloedstroom belemmeren en leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals hartaanvallen, beroertes en perifere arteriële ziekte. Slagaderverkalking ontwikkelt zich geleidelijk en kan jarenlang onopgemerkt blijven, waardoor het des te gevaarlijker is.
Slagaderverkalking: Hoe ontstaat het?
Het proces van slagaderverkalking begint vaak al op jonge leeftijd en verloopt traag. Het begint met schade aan de binnenste laag van de slagaderwand, de endotheelcellen. Deze schade kan veroorzaakt worden door verschillende factoren, waaronder hoge bloeddruk, hoog cholesterol, roken, diabetes en ontstekingen. Zodra de binnenste laag beschadigd is, begint het lichaam vetten, cholesterol, calcium en andere stoffen op te slaan in de wanden van de slagaders. Deze stoffen vormen samen een plaque die na verloop van tijd kan verharden en de slagaders kan vernauwen.
Slagaderverkalking: De risicofactoren
Er zijn diverse risicofactoren die bijdragen aan de ontwikkeling van slagaderverkalking:
- Leeftijd: Oudere mensen hebben een hoger risico omdat de slagaders met de tijd geleidelijk aan hun elasticiteit verliezen.
- Geslacht: Mannen hebben doorgaans een hoger risico op atherosclerose dan vrouwen, hoewel het risico voor vrouwen na de menopauze toeneemt.
- Genetica: Een familiegeschiedenis van hart- en vaatziekten kan het risico verhogen.
- Leefstijl: Roken, een ongezond dieet en een gebrek aan lichaamsbeweging kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van atherosclerose.
- Medische aandoeningen: Hoge bloeddruk, hoge cholesterol, diabetes en overgewicht zijn belangrijke risicofactoren.
Slagaderverkalking: De symptomen
In de vroege stadia veroorzaakt slagaderverkalking meestal geen symptomen. Naarmate de slagaders meer verstopt raken, kunnen symptomen ontstaan afhankelijk van welke slagaders zijn aangetast. Bij vernauwde kransslagaders kunnen symptomen van angina pectoris optreden, zoals pijn op de borst. Als de slagaders naar de hersenen verstopt raken, kunnen symptomen zoals plotselinge gevoelloosheid of zwakte in de armen of benen, problemen met spreken of begrijpen, en verlies van gezichtsvermogen voorkomen. Slagaderverkalking in de benen kan leiden tot pijn tijdens het lopen, ook wel claudicatio intermittens genoemd.
Slagaderverkalking: Het belang van vroegtijdige screening
Gezien de vaak stille en progressieve aard van slagaderverkalking, is vroegtijdige screening van cruciaal belang. Vroegtijdige opsporing kan helpen om interventies te starten die de progressie van de ziekte kunnen vertragen of stoppen, en daarmee ernstige complicaties kunnen voorkomen.
Voordelen van Vroegtijdige Screening
- Preventie van Ernstige Complicaties: Vroege detectie kan leiden tot behandelingen die hartaanvallen, beroertes en andere ernstige complicaties kunnen voorkomen.
- Levensstijlveranderingen: Screening kan individuen bewust maken van hun risico’s, waardoor ze gemotiveerd raken om gezonde levensstijlveranderingen door te voeren zoals stoppen met roken, gezonde voeding, en regelmatige lichaamsbeweging.
- Gerichte Medicatie: Bij vroege detectie kunnen medicijnen zoals statines en bloeddrukverlagers worden voorgeschreven om de progressie van de ziekte te vertragen.
- Monitoring en Follow-up: Regelmatige screening en opvolging kunnen helpen om de effectiviteit van de behandelingen te monitoren en aan te passen waar nodig.
Slagaderverkalking: Methoden van screening
Er zijn verschillende methoden om slagaderverkalking te screenen:
- Bloedonderzoek: Controle van cholesterol- en bloedglucosewaarden kan risicofactoren voor atherosclerose identificeren.
- Echografie: Echografie van de halsslagaders kan plaques en vernauwingen opsporen.
- CT-scan: Een CT-scan van het hart kan calcium in de kransslagaders detecteren, wat wijst op de aanwezigheid van atherosclerose.
- Doppler-echografie: Deze techniek meet de bloedstroom in de slagaders en kan vernauwingen of blokkades opsporen.
Slagaderverkalking: Wanneer moet je een screening overwegen?
Over het algemeen wordt aanbevolen om screenings op jongere leeftijd te starten als je risicofactoren hebt. Mannen ouder dan 45 jaar en vrouwen ouder dan 55 jaar zouden regelmatige screenings moeten overwegen, vooral als er sprake is van bijkomende risicofactoren zoals een familiegeschiedenis van hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, hoog cholesterol, diabetes, roken of obesitas. Personen met een voorgeschiedenis van hartklachten of andere cardiovasculaire aandoeningen moeten eveneens vroegtijdig en regelmatig worden gescreend. Daarnaast is het verstandig om met je huisarts te overleggen over een screening als je symptomen ervaart zoals pijn op de borst, kortademigheid, pijn in de benen tijdens het lopen of andere tekenen die kunnen wijzen op een verminderde bloedtoevoer. Door tijdig te screenen en risicofactoren te beheersen, kun je proactief stappen ondernemen om je hartgezondheid te beschermen en ernstige complicaties te voorkomen.
Conclusie
Slagaderverkalking is een ernstige, maar vaak stille aandoening die tijdig moet worden opgespoord om ernstige gezondheidsproblemen te voorkomen. Vroegtijdige screening is een krachtig hulpmiddel om risicofactoren te identificeren, de progressie van de ziekte te vertragen en uiteindelijk levens te redden. Bewustzijn over de risicofactoren en het belang van regelmatige gezondheidscontroles kunnen een cruciale rol spelen in de preventie en beheersing van slagaderverkalking. Investeer in uw gezondheid door regelmatig te screenen en preventieve maatregelen te nemen; uw hart zal u dankbaar zijn.
Maak nu uw afspraak bij een van onze cardiologen Dr. Loth en Dr. Zivelonghi. De Cardio Pathway van Mediport Medical Center is zo ontworpen om een gehele hart- en vaatscreening aan te bieden voor alle leeftijden en risicogroepen. Wanneer er verdere onderzoeken nodig zijn, kan u aanvullend aan de Cardio Pathway ook een Cardio CT krijgen in het medisch centrum.