Wat is Hartfalen?
Hartfalen, ook wel congestief hartfalen genoemd, is een aandoening waarbij het hart niet in staat is om voldoende bloed rond te pompen om aan de behoeften van het lichaam te voldoen. Dit kan zich geleidelijk ontwikkelen en tot een scala aan symptomen leiden, waaronder kortademigheid, vermoeidheid, en zwelling van de enkels en benen. Hartfalen kan worden veroorzaakt door verschillende onderliggende aandoeningen, waaronder hoge bloeddruk, coronaire hartziekte, en hartklepafwijkingen.
Binnen de categorie hartfalen zijn er twee belangrijke subtypes: systolisch hartfalen en diastolisch hartfalen. Deze twee subtypes verschillen in hoe ze het hart beïnvloeden en manifesteren zich met verschillende symptomen en behandelingsbenaderingen.
Systolisch hartfalen
Systolisch hartfalen, ook wel bekend als ‘hartfalen met verminderde ejectiefractie,’ is een vorm van hartfalen waarbij het hart niet effectief kan samentrekken tijdens de systolefase van de hartslagcyclus. Tijdens de systolefase pompt het hart bloed in de slagaders om het door het lichaam te laten circuleren. Bij systolisch hartfalen is de pompfunctie van het hart verzwakt, wat leidt tot een afname van de hoeveelheid bloed die met elke hartslag wordt uitgestoten.
Diastolisch hartfalen
Diastolisch hartfalen, ook wel bekend als ‘hartfalen met behouden ejectiefractie,’ treedt op wanneer het hart problemen heeft met het ontspannen en vullen tijdens de diastolefase van de hartslagcyclus. Tijdens de diastolefase vult het hart zich met bloed voordat het weer samentrekt om bloed in de slagaders te pompen. In diastolisch hartfalen is de hartspier stijver dan normaal, waardoor het moeilijker wordt om bloed te ontvangen en op te slaan.
Oorzaken van hartfalen
- Hoge bloeddruk: Hoge bloeddruk (hypertensie) is een belangrijke risicofactor voor hartfalen. De constante druk op de slagaderwanden kan leiden tot hypertrofie van de hartspier en uiteindelijk tot verzwakking van het hart.
- Coronaire hartziekte: Verstopte kransslagaders verminderen de bloedtoevoer naar de hartspier, waardoor de hartspierweefsels beschadigd raken.
- Hartklepafwijkingen: Kleppen die niet goed functioneren, kunnen het hart extra belasten. Als de kleppen te nauw zijn of lekken, moet het hart harder werken om het bloed rond te pompen.
- Cardiomyopathie: Dit is een aandoening waarbij de hartspier zelf is beschadigd, wat het pompen van het bloed bemoeilijkt.
- Diabetes en obesitas: Mensen met diabetes en obesitas hebben een verhoogd risico op hartfalen.
Symptomen van hartfalen
- Kortademigheid: Dit kan optreden bij inspanning of zelfs in rust.
- Vermoeidheid: Patiënten met hartfalen voelen zich vaak erg moe en hebben weinig energie.
- Zwelling: Ophoping van vocht kan leiden tot zwelling van de benen, enkels en buik.
- Misselijkheid en verminderde eetlust: Sommige patiënten ervaren spijsverteringsproblemen.
- Verhoogde hartslag: Het hart kan harder gaan kloppen om te proberen meer bloed rond te pompen.
Diagnose van hartfalen: begrijpen wat er in uw hart gebeurt
Het stellen van de juiste diagnose van hartfalen is cruciaal voor effectieve behandeling en zorg. Diagnose van deze aandoening begint meestal met een grondige medische geschiedenis en lichamelijk onderzoek. Uw arts zal vragen stellen over uw symptomen, levensstijl, familiegeschiedenis en eventuele onderliggende medische aandoeningen.
Naast het klinische beoordeling zijn er verschillende diagnostische tests en procedures die kunnen worden uitgevoerd om hartfalen te bevestigen en de ernst ervan te beoordelen. Bij Mediport kunt u een afspraak maken met onze cardiologen en uw hart laten controleren.
Echocardiografie: Dit is een niet-invasieve beeldvormingstest die gebruikmaakt van geluidsgolven om gedetailleerde beelden van het hart te maken. Het helpt bij het beoordelen van de pompfunctie van het hart en kan structurele afwijkingen identificeren.
Bloedonderzoek: Specifieke bloedmarkers zoals B-type natriuretisch peptide (BNP) en N-terminal pro-B-type natriuretisch peptide (NT-proBNP) kunnen verhoogd zijn bij hartfalen en kunnen helpen bij de diagnose.
Elektrocardiogram (ECG): Een ECG meet de elektrische activiteit van het hart en kan onregelmatige hartritmes en aanwijzingen voor hartaandoeningen laten zien.
Stress Test: Deze test, vaak uitgevoerd op een loopband of met medicijnen, evalueert hoe het hart reageert op fysieke inspanning en kan helpen bij het vaststellen van angina of andere hartproblemen.
MRI (Magnetic Resonance Imaging): Een MRI kan gedetailleerde beelden van het hart en de bloedvaten leveren, en het kan nuttig zijn voor het identificeren van structurele afwijkingen.
Cardiale catheterisatie: Dit invasieve onderzoek betreft het inbrengen van een katheter in de bloedvaten om de druk en de doorbloeding van het hart te meten. Het kan helpen bij het evalueren van coronaire hartziekte.
Eenmaal gediagnosticeerd, zal uw arts samen met u een behandelingsplan opstellen dat is afgestemd op uw specifieke behoeften en de ernst van uw hartfalen. Regelmatige opvolgafspraken zijn essentieel om uw toestand te beheren en te zorgen voor de beste zorg voor uw hart. Het is belangrijk om open te communiceren met uw zorgverlener, vragen te stellen en de aanbevelingen op te volgen om uw kwaliteit van leven te verbeteren en complicaties te voorkomen.
Hartfalen en sporten: balans vinden voor een gezond hart
Sporten is een belangrijk onderdeel van een gezonde levensstijl, maar wat als u gediagnosticeerd bent met hartfalen? Het goede nieuws is dat regelmatige lichaamsbeweging nog steeds mogelijk is, maar het is van cruciaal belang om de juiste balans te vinden. In overleg met uw arts kan een aangepast trainingsprogramma uw hartkracht verbeteren en uw algemene welzijn bevorderen. Het is belangrijk om rekening te houden met uw individuele conditie, symptomen en medisch advies bij het plannen van uw sportactiviteiten. Luister naar uw lichaam en neem de nodige voorzorgsmaatregelen om veilig en gezond te blijven terwijl u blijft bewegen.
U kunt hier veel meer over leren in onze speciale blogpost: Hartfalen en sporten: wanneer moet ik op controle?